Ιστορία

Λιβαδειά ή Λεβάδεια ή Λειβαδιά, είναι πρωτεύουσα του νομού Βοιωτίας και της επαρχίας Λιβαδειάς, και έδρα του δήμου Λεβαδέων.

Βρίσκεται σε υψόμετρο 200 μέτρων, στο δυτικό τμήμα του νομού, στο άκρο της πεδιάδας της Κωπαΐδας, 130 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Αθήνας και 30 περίπου χιλιόμετρα από την πλησιέστερη ακτή του νομού (Παραλία Διστόμου ή Άσπρα Σπίτια).

Βόρεια της πόλης εκτείvεται o Παρvασσός και vότια o Ελικώvας στoυς πρόπoδες τoυ oπoίoυ είναι κτισμέvη η παλιά πόλη της Λιβαδειάς. Διαρρέεται από τον μικρό ποταμό Έρκυνα.

Κατά την παράδοση, η πόλη ονομαζόταν παλαιότερα Μίδεια & ήταν κτισμένη σε λόφο. Αργότερα μετονομάστηκε σε Λεβάδεια από τον Αθηναίο Λέβαδο, όπου εγκατέστησε τους κατοίκους στην πεδιάδα.

Κατά τους Ιστορικούς χρόνους, η Λιβαδειά ήταν περίφημη για το πανάρχαιο Μαντείο του Τροφωνίου, το οποίο είχαν επισκεφθεί & συμβουλευθεί ο Κροίσος, ο Μαρδόνιος, ο Αιμίλιος Παύλος κ.α

Το 395 π.Χ. λεηλατήθηκε από τον Λύσανδρο και το 86 π.Χ. από τον Μιθριδάτη, γνώρισε όμως ιδιαίτερη ακμή κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα.

Η αρχαία πόλη ήταν κτισμένη στη δεξιά όχθη της Έρκυνας, και ερείπιά της ήλθαν στο φως μετά από ανασκαφές. Τα περισσότερα (λουτρό, αγορά, δρόμος, μητρώο) καθώς και μεγάλος αριθμός επιγραφών χρονολογούνται από τον 4ο π.Χ. ως τον 3ο μ.Χ. αιώνα.

Ο σημαντικότερος όμως αρχαιολογικός χώρος είναι το μαντικό ιερό του Τροφωνίου, το οποίο εντοπίστηκε και ανασκάφηκε στην αριστερή όχθη της Έρκυνας, στο όρος του Αϊ – Λια.

Το ιερό αυτό άλσος, το οποίο περιγράφει αναλυτικότερα ο Παυσανίας, λειτουργούσε μέχρι την κατάργηση των παγανιστικών τελετουργιών από τον Θεοδόσιο Α΄. Μέσα στο άλσος, εκτός από το ιερό του Τροφωνίου, υπήρχαν χώροι ή κτίσματα αφιερωμένα στη λατρεία της Αγαθής Τύχης, του Αγαθού Δαίμονος, της Αρτέμιδος, του Ερμή, του Διονύσου και θεοτήτων του τοκετού.

Υπήρχαν επίσης ο τάφος του Αρκεσίλαου, ιερά του Απόλλωνα και της Δήμητρας, καθώς και ημίεργος ναός του Διός Βασιλέως, προς τιμήν του οποίου τελούνταν κατά τον μήνα Πάναμο τα Βασίλεια, γιορτή με αγώνες και πομπές κανηφόρων που καθιερώθηκε το 371 π.Χ. σε ανάμνηση της νίκης των Βοιωτών στα Λεύκτρα.

Σήμερα η Λιβαδειά παρουσιάζει σημαντική ανάπτυξη και αποτελεί αξιόλογη τουριστική κίνηση & πόλο έλξης αεραθλητών από όλη την Αττική αφου διαθέτει αεραθλητικό πεδίο στην Κωπαϊδα & σχολή εκπαίδευσης πιλότων.